“Chẳng thơm cũng thể hoa nhài…”
Những cánh hoa nhài thơm trắng muốt đi vào trong thi ca Việt Nam là biểu tượng của cái đẹp tinh khôi, thuần khiết. Cũng những cánh hoa thơm ấy, đi vào trong từng cánh trà xanh làm người ta khi thưởng thức phải trầm trồ, ngân nga.
Trà nhài là một trong những loại trà dệt hương nổi tiếng được giới yêu trà cực kỳ ưa chuộng biết bao năm qua. Hương vị của trà nhài thường được rất nhiều người yêu thích, kể cả những người vừa mới làm quen với trà, vì thế nên trà nhài là loại trà phổ biến ở nước ta và các nước châu Á.
Những cọng trà và những cánh hoa thơm
Nguồn gốc lịch sử
Trà nhài được cho là xuất hiện từ thời nhà Tống (960-1279) là đặc sản của người Trung Hoa. Trà nhài là sự kết hợp của trà xanh và những bông hoa nhài thơm phức. Hoa nhài thích hợp với khí hậu nóng ẩm nên thường mọc nhiều ở miền nam Những cây hoa nhài mọc thành bụi, hương thơm ngát, ngọt ngào vào ban đêm, nhất là những ngày trăng sáng.
Cách chế biến trà hoa nhài
Cây nhài cho nhiều hoa vào độ tháng năm trở đi. Để thu hái hoa nhài về làm trà, người ta dựa vào thời gian hoa nở. Hoa nhài là loại hoa nở về đêm nên thời gian hái hoa bắt đầu vào buổi chiều. Hoa nhài được thu lấy vào lúc “ hoa chín ”. Hoa chín là hoa chuyển từ màu xanh phớt sang màu trắng đục và chỉ vừa hé vào khoảng 4 – 5h chiều và hoa nở vào lúc 8 – 9h tối, đó cũng là lúc người ta bắt đầu tiến hành ướp hương cho trà. Loại trà được ướp với hoa lài cũng khá nhiều loại, có thể ướp với bất cứ loại trà nào nhưng trong đó phổ biến nhất là trà xanh. Trà xanh ở ta thì nổ tiếng là trà Thái Nguyên. Thái Nguyên là vùng đất sản sinh ra những búp trà thơm ngon nổi tiếng khắp cả nước, nên sự kết hợp của trà xanh Thái Nguyên và những bông hoa nhài trắng tinh khôi chẳng khác nào là “ Trai anh hùng gặp gái thuyền quyên” làm bao người say sưa.
Đế ướp 1kg trà xanh khô thì người ta cần 1kg hoa nhài tươi. Trà được trải mỏng ra trên tấm vải hay những chiếc nong tre. Cứ một lớp trà (200g) thì trải lên đó một lớp hoa nhài (200g). Cứ như thế, một lớp trà xanh là một lớp hoa nhài, rồi một lớp trà xanh… được năm lớp như vậy cho 1kg trà và 1 kg hoa. Nếu ủ từ lúc khoảng 8-9h tối thì đến sáng thì hoàn thành được bước 1 của quá trình ủ trà. Tiếp đến người ta dùng tay trộn trà và hoa lại chung với nhau, trộn thật đều. Sau đó để yên trong khoảng 7h nữa thì cánh trà ngậm hết hương hoa. Những cánh hoa nhài đục màu trắng muốt chuyển sang màu trắng trong suốt, thì cũng là lúc kết thúc quá trình ướp hương. Tiếp đến là công đoạn sao trà. Công đoạn này giúp làm khô những cánh trà đã bị ẩm trong quá trình ướp hương do hấp thụ hơi nước và tinh dầu hoa. Trà được sao trên một chiếc chảo bằng đồng hay kim loại với lửa liu riu trong một thời gian ngắn đủ để làm khô các cánh trà. Rồi người ta nhặt những cánh hoa nhài ra và cho trà vào túi chống ẩm để trà “nghỉ” trong vài ngày. Sau đó lập lại quá trình như trên thêm vài lần nữa để cho những cánh trà ngấm đủ hương hoa nhất. Quá trình sau này những lớp trà có thể dày hơn và hoa có thể thưa hơn. Cuối cùng ta có được loại trà cực kỳ thơm đượm hương hoa nhài.
Mùi hương say đắm
Trà hoa nhài khi thành phẩm tỏa hương rất thơm, mà chỉ cần đứng gần là có thể ngửi ngay được. Những cánh trà khi qua chế biến xoăn lại, có màu đen sạm bên trong còn lẫn những búp hoa nhài đã khô.
Khi pha nước chè thường có màu vàng nhạt , vị trà vẫn là vị tiền chát hậu ngọt là đặc điểm của trà Thái Nguyên. Chỉ cần rót một ít nước nóng vào ấm là hương trà tỏa ra theo làn hơi mỏng làm lòng người khoan khoái vô cùng.
Tác dụng tuyệt vời cho sức khỏe
Trà hoa nhài không chỉ có hương thơm làm lòng người say mê mà còn có những công dụng tốt cho sức khỏe bởi vì hoa nhài cũng là một vị thuốc quý trong y học cổ truyền phương Đông. Hoa nhài có tính mát vì thế, trà hoa nhài giúp cơ thể giải nhiệt hiệu quả nhất là vào những ngày trời nóng ức.
Những thành phần trong hoa nhài và trong lá trà xanh hỗ trợ việc giảm mỡ trong cơ thể, vì thế uống trà lài thường xuyên có thể giúp giảm cân và ngăn ngừa béo phì.
Trà hoa nhài còn có tác dụng khá hay trong việc điều trị bệnh cảm cúm. Các chất trong hoa nhài có thể kháng lại một số vi khuẩn, virus xâm nhập gây hại cho cơ thể. Vì thế khi cơ thể có dầu hiệu cảm cúm, chỉ cầm pha một cốc trà hoa nhài và vài lát gừng tươi sẽ thấy công hiệu rõ rệt.
Ngoài những tác dụng có lợi với sức khỏe, trà hoa nhài còn giúp cho tinh thần trở nên thư thái. Khi căng thẳng hay có dấu hiệu mệt mỏi, lo âu, chỉ cần uống uống một chút trà hoa nhài và nghỉ ngơi giây lát thì cơ thể sẽ lấy lại cân bằng, và tinh thần được thư giãn, thoải mái.
Trong những ngày hè trăng sáng, có thể cùng gia đình, bạn bè quây quần bên ấm chè thơm. Cùng tâm sự những chuyện xa gần quên đi những bộn bề lo toan của cuộc sống thường ngày để cùng nhau thư giãn và thưởng thức hương trà, hương hoa thì còn gì bằng…
Trần Minh Tuấn –
Được thu hái từ những cây trà hàng trăm năm tuổi mọc ở đỉnh núi Tà Xùa – Sơn La.